خوراک دام و طیور به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای زنجیره تأمین غذایی، نه‌تنها در تأمین نیاز داخلی کشور اهمیت دارد بلکه به‌دلیل قابلیت صادرات و ارزآوری، از جنبه اقتصادی نیز بسیار حائز اهمیت است. ایران با برخورداری از زیرساخت‌های صنعتی نسبی، منابع طبیعی غنی، و موقعیت جغرافیایی استراتژیک، ظرفیت قابل توجهی برای حضور در بازارهای صادراتی خوراک دام و طیور دارد. با این حال، دستیابی به سهم قابل قبول در این بازارها، نیازمند تحلیل دقیق فرصت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای موجود است.

در این مقاله، بازار صادرات خوراک دام و طیور ایران بررسی می‌شود و به عواملی که می‌توانند زمینه موفقیت یا مانع صادرات این محصول شوند، پرداخته خواهد شد.

۱. ظرفیت بالقوه ایران برای صادرات خوراک دام و طیور

ایران دارای حدود ۵۰۰ کارخانه تولید خوراک دام، طیور و آبزیان است که سالانه توانایی تولید بیش از ۲۰ میلیون تن انواع خوراک صنعتی را دارند. اگرچه بخش عمده این ظرفیت برای مصرف داخلی استفاده می‌شود، اما بخشی از آن قابلیت ورود به بازارهای بین‌المللی را دارد.

دسترسی به آب‌های آزاد (خلیج فارس و دریای عمان)، مرزهای گسترده زمینی با کشورهای همسایه، و دسترسی به بازارهای بزرگ منطقه‌ای مانند عراق، افغانستان، پاکستان، کشورهای آسیای میانه و حتی برخی کشورهای آفریقایی، از جمله مزایای استراتژیک ایران برای توسعه صادرات است.

بانک برند ایران حامی تولیدکنندگان خوراک دام و طیور برای سریعتر شدن روند دیده شدن برند شما لیستی از تولیدکنندگان خوراک دام و طیور را جمع آوری کرده و برای هر چه بیشتر دیده شدن و موفقیت برند شما همیشه در تلاش بوده و بهترین نتایج را در گوگل ثبت کرده است. ما بهترین راهکارها برای معرفی بیشتر و بهتر شما را در بستری فراهم کرده ایم و تلاش خود را برای هر چه بهتر شدن خواهیم کرد. میتوانیم در این مسیر همراهتان باشیم.

پس اگر شما هم در حوزه تولید خوراک دام و طیور فعالیت میکنید میتوانید با بانک برند سریعتر در نتایج گوگل ظاهر شوید.

۲. مهم‌ترین بازارهای هدف صادراتی

تولیدکنندگان ایرانی می‌توانند خوراک دام و طیور را به کشورهای زیر صادر کنند:

الف) عراق

یکی از بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی ایران در حوزه کشاورزی و مواد غذایی، کشور عراق است. نزدیکی فرهنگی، زبانی و مذهبی، و همچنین نیاز بالای عراق به واردات خوراک دام و طیور به دلیل کمبود تولید داخلی، این کشور را به بازار هدف جذابی تبدیل کرده است.

ب) افغانستان

افغانستان به‌دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب تولید خوراک، یکی دیگر از بازارهای بالقوه برای صادرات این محصول است. مرز مشترک و روابط تجاری گسترده می‌تواند زمینه‌ساز افزایش صادرات باشد.

ج) کشورهای آسیای مرکزی (تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان)

اگرچه این کشورها دارای منابع طبیعی‌اند، اما هنوز صنعت خوراک دام آن‌ها به سطح پیشرفته نرسیده و واردات بخش مهمی از نیاز آن‌ها را پوشش می‌دهد.

د) کشورهای حاشیه خلیج فارس

این کشورها با توجه به تمرکز بر واردات محصولات غذایی، ظرفیت خوبی برای دریافت خوراک دام باکیفیت دارند، هرچند در رقابت با برندهای اروپایی و آسیای جنوب‌شرقی باید استانداردهای بالایی رعایت شود.

۳. مزایای رقابتی ایران در صادرات خوراک

ایران در حوزه صادرات خوراک دام و طیور دارای چند مزیت نسبی است:
• قیمت تمام‌شده پایین‌تر: به‌واسطه نیروی کار ارزان و برخی منابع بومی، خوراک تولیدی در ایران در برخی موارد قیمت رقابتی‌تری نسبت به برندهای خارجی دارد.
• کیفیت قابل قبول در سطح منطقه: برخی کارخانه‌های پیشرفته ایرانی توانسته‌اند خوراک باکیفیت بالا و فرمولاسیون استاندارد تولید کنند.
• حمل‌ونقل ارزان‌تر به کشورهای همسایه: نزدیکی جغرافیایی باعث کاهش هزینه لجستیک نسبت به رقبای دوردست می‌شود.
• روابط دیپلماتیک و فرهنگی مثبت با برخی کشورهای هدف.

۴. چالش‌ها و موانع صادرات خوراک دام و طیور

الف) نوسانات نرخ ارز

اگرچه در ظاهر افزایش نرخ ارز، صادرات را سودآورتر می‌کند، اما ناپایداری آن باعث دشواری در عقد قراردادهای بلندمدت و ایجاد بی‌اعتمادی در مشتریان خارجی می‌شود.

ب) مشکلات حمل‌ونقل و زیرساخت‌های صادراتی

کمبود کانتینر، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل، نبود امکانات لجستیکی کافی در مرزها و گمرکات، از موانع صادرات پایدار و رقابتی محسوب می‌شوند.

ج) استانداردهای بین‌المللی و الزامات بهداشتی

بسیاری از کشورها برای واردات خوراک دام و طیور، استانداردها و مقررات بهداشتی خاصی دارند. عدم تطابق کامل برخی تولیدکنندگان ایرانی با این مقررات، صادرات را دشوار می‌سازد.

د) رقابت سنگین با برندهای جهانی

کشورهایی مانند ترکیه، هند، برزیل و حتی چین، با قیمت و کیفیت رقابتی در بازارهای منطقه‌ای حضور دارند. در نتیجه، تولیدکنندگان ایرانی باید ویژگی خاصی برای رقابت مؤثر داشته باشند.

هـ) عدم وجود برندهای معتبر صادراتی

اکثر شرکت‌های ایرانی فاقد برند بین‌المللی شناخته‌شده‌اند، بنابراین مشتریان خارجی تمایل کمتری به خرید از آن‌ها دارند. ساخت برند صادراتی نیازمند بازاریابی و تبلیغات حرفه‌ای است.

۵. راهکارهای توسعه صادرات خوراک دام و طیور

الف) ارتقاء کیفیت و استانداردسازی

سرمایه‌گذاری در تجهیزات تولیدی، کنترل کیفیت، استفاده از فرمول‌های علمی و رعایت دقیق استانداردهای بین‌المللی، کلید موفقیت در بازارهای صادراتی است.

ب) حمایت دولت و ایجاد مشوق‌های صادراتی

تسهیل روند صادرات، اعطای مشوق‌های مالیاتی، کاهش تعرفه‌های صادراتی، و تأمین ارز صادراتی با نرخ ترجیحی، از جمله حمایت‌هایی است که می‌تواند صادرات را تقویت کند.

ج) حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و ایجاد برند

شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی خوراک دام و طیور در کشورهای هدف، یکی از روش‌های مؤثر برای بازاریابی مستقیم، شناسایی رقبا و جذب مشتریان جدید است.

د) تشکیل کنسرسیوم‌های صادراتی

تولیدکنندگان متوسط و کوچک می‌توانند با همکاری یکدیگر، کنسرسیوم‌هایی برای صادرات ایجاد کرده و به‌صورت یک برند واحد وارد بازار شوند تا قدرت چانه‌زنی بیشتری پیدا کنند.

نتیجه‌گیری

بازار صادرات خوراک دام و طیور برای تولیدکنندگان ایرانی، بازاری بکر اما پرچالش است. کشورهایی در منطقه و اطراف ایران به‌شدت نیازمند واردات خوراک هستند، اما دستیابی به این بازارها نیازمند آماده‌سازی دقیق، ارتقاء استانداردها، استفاده از فناوری‌های نوین، برند‌سازی و برنامه‌ریزی بلندمدت است.

در صورت اتخاذ سیاست‌های حمایتی هوشمندانه و همکاری نزدیک بین دولت و بخش خصوصی، می‌توان صنعت خوراک دام ایران را از یک تأمین‌کننده داخلی به یک بازیگر منطقه‌ای قدرتمند در صادرات تبدیل کرد. این امر نه‌تنها موجب رشد اقتصادی می‌شود، بلکه در افزایش اشتغال، جذب ارز و تقویت جایگاه ایران در زنجیره تأمین جهانی نیز مؤثر خواهد بود.